Koninklijke Academie voor Geneeskunde bekroont beloftevolle onderzoekers met prestigieuze prijzen
De Koninklijke Academie voor Geneeskunde van Belgie reikte op zaterdag 30 november 2013 in het Paleis der Academien te Brussel negen academische prijzen uit tijdens een plechtige openbare zitting (programma bijgevoegd). Hieronder volgt een korte beschrijving van de bekroonde onderzoekswerken.
CONTINGENTERING: de nieuwe truc van minister Onkelinx
Recent is er opnieuw behoorlijk wat beroering ontstaan rond de “contingentering”.
Op 15/11/2013 refereerde “Artsenkrant” naar een artikel van “Le Soir” waarin gesteld werd dat er in het jaar 2017 1.632 artsen “op overschot” zullen afstuderen: ongeveer 500 in Vlaanderen en ongeveer 1.100 in Franstalig België, volgens gegevens van het Jaarverslag 2012 van de Planningscommissie medisch aanbod.
Uit nadere analyse van dit verslag blijkt dat deze cijfers dienen genuanceerd te worden. Inderdaad in tabel 15 (blz. 41) van dit jaarverslag wordt “het in de toekomst geprojecteerd cumulatief verschil voor de Vlaamse Gemeenschap” voor het jaar 2017 geraamd op een teveel van slechts 237 artsen, wat beduidend minder is dan de 500 vermeld in “Le Soir” en aldus overgenomen door “Artsenkrant”.
Het cijferverschil kan verklaard worden als volgt: het jaarverslag neemt (terecht) de volledige periode (2004 – 2017) sinds de invoering van de verplichte contingentering in rekening, terwijl de cijfers van “Le Soir” alleen betrekking hebben op de periode (2014 – 2017). “Le Soir” gaat uit van het verschil tussen het aantal diploma's, zoals voorzien in de contingentering, en het aantal studenten dat in 2013 een masteropleiding voor arts volgt aan de Belgische universiteiten. Tijdens de periode (2004 – 2009) werd er in de Vlaamse Gemeenschap geen overschot maar een tekort van 315 artsendiploma's t.o.v. van de contingenteringscijfers vastgesteld; vandaar het cumulatief teveel van slechts 237 in 2017.
Tabel 17 (blz. 42) van genoemd jaarverslag berekent “het in de toekomst geprojecteerd cumulatief verschil voor de Franse Gemeenschap” voor de periode 2004 - 2017 op een teveel van 1.006 artsen. De Franse Gemeenschap heeft namelijk, zoals goed bekend, reeds vanaf 2004 een teveel aan artsendiploma's afgeleverd.
Ik laat in het midden of “Le Soir” al dan niet gewild een verkeerde voorstelling van zaken heeft gebracht. Alleszins is het verschil: 769 meer artsendiploma’s aan Franstalige zijde wel bijzonder groot.
Lees meer: CONTINGENTERING: de nieuwe truc van minister Onkelinx
De Rode Draad
De geschiedenis van Vlaanderen in het licht van de genetica.
door Gentiel Van Genendonck
INLEIDING
Niemand van ons heeft zichzelf gekozen. We zijn allen het resultaat van een unieke en onvoorspelbare genencombinatie.
Onze ouders wisten niet welk wezen er uit de bus zou komen wanneer ze ons concipiëerden. We dragen in onze genen een
voorgeschiedenis mee die miljoenen jaren teruggaat. Wij hebben onze voorouders niet gekozen, en zij hebben ons moeten
aanvaarden zoals we zijn, ook al beantwoordden we niet aan hun verwachtingen.
Dat we zijn zoals we zijn is dus niet louter toevallig. De geschiedenis heeft onze genen gekneed. De Darwiniaanse wetten
zijn ook op ons toepasselijk. De “natuurlijke selectie” gaat permanent door. We dragen de genen van de overlevers, niet van de “loosers”.
Het menselijk handelen is, althans gedeeltelijk, genetisch bepaald. Een aantal karaktertrekken worden overgeërfd op dezelfde wijze
als de kleur van de ogen, het pigment van het haar, de hormonenspiegel na de puberteit enz. Er zijn dominante en
recessieve genen. De eerste overheersen de tweede, maar slagen er niet in ze volledig uit te roeien.
Naast de genetische kenmerken hebben we ook “verworven” kwaliteiten. De omgeving speelt hier een belangrijke rol. Er
ontstaat een zekere “cultuur” die de beste overlevingskansen biedt aan het genetisch bepaald individu en zijn verwanten: de
familie, de stam, of de groep. De opvoeding kan vele hoeken afronden, of omgekeerd bepaalde (goede of slechte)
eigenschappen accentueren. Sommigen noemen dit de”ziel” van de mens of de “ziel” van het volk. (Fig. 1)
Onze geschiedenis heeft ons gemaakt zoals we zijn, en is tevens wat we er zelf van gemaakt hebben. Ze is uniek, en kan niet meer
worden overgedaan. Doorheen de lotgevallen die ons te beurt vielen in de loop der tijden, loopt de rode draad van ons genetisch
patrimonium. Uit de analyse van de gebeurtenissen kan men afleiden welke eigenschappen bij de Vlaming de boventoon
voerden. In de loop der tijden heeft de Vlaming een eigen cultuur opgebouwd. Zijn gedrag is de resultante van het samenspel
tussen de genetische eigenschappen en de opeenvolgende omgevingsfactoren. Het is zelfs niet uitgesloten op basis hiervan
te voorspellen hoe zijn reacties in de toekomst zullen zijn in bepaalde omstandigheden.
In de hiernavolgende bijdrage doen we een poging om op basis van wat we weten over onze afkomst, de gedragspatronen van
onze voorouders te ontleden, en onze genetiek te beschrijven. Wat kunnen we leren over onze genen uit de geschiedenis van
Vlaanderen? We gaan terug in de tijd.
